Een gesprek is een verbale of soms ook non-verbale interactie tussen twee mensen met een bepaald doel. Dat doel kan zijn om informatie over te brengen. Verder kan het ook gebruikt worden om iemand te overtuigen, gedrag te veranderen of gevoelens te delen. Maar wat bedoelen we hier precies mee?
Wat zijn gesprekstechnieken?
Een korte definitie is “het bewust hanteren van de volgorde van een gesprek met bewust gebruik van communicatietechnieken, met als doel kennis te delen, een houding te beïnvloeden of gedrag te veranderen.” Dat is een hele mond vol, maar we zullen het hier allemaal uitleggen. Er zijn ook vele verschillende gesprekstechnieken en ze worden gebruikt in verschillende situaties en met verschillende doelen. Gesprekken kun je indelen in open gesprekken, waar geen vooraf bepaalde structuur in zit, een halfopen gesprek, waarbij er meer vastligt, en een gesloten gesprek, waarbij de structuur van tevoren vastligt, zoals bij het gebruiken van een agenda. Bij alle gesprekken horen de deelnemers zowel te praten als te luisteren. Luisteren in deze context betekent niet je mond houden, maar op de juiste manier reageren op je gesprekspartner, ook wel actief luisteren of empathisch luisteren genoemd. Bij actief luisteren moet je je inleven in de spreker, vragen stellen, samenvatten en controleren.
Effectieve gesprekstechniek
Een veel gebruikt model voor effectieve gesprekstechniek wordt “de vijf A’s” genoemd. Dit is een afkorting van Aandacht, Afstemmen, Aanvullen, assertiviteit en Alternatieven.
Aandacht
Met aandacht wordt bedoelt dat de gesprekspartners onvoorwaardelijk communiceren en dus ook goed luisteren. Het is hierbij belangrijk dat je niet alleen afstemt op de ander, maar ook bij jezelf nagaat wat je intuïtie, je lichamelijke reacties, je emoties en je prioriteiten zijn.
Afstemmen
Afstemmen houdt in hoe je je kleedt, wat voor taal je gebruikt, hoe je lichaamstaal is, hoe je intonatie is en hoe je confrontaties vermijdt.
Aanvullen en assertiviteit
Aanvullen slaat op het complementair maken van verschillen in plaats van ze te polariseren en assertiviteit op het opkomen voor jezelf of je mening met een ik-boodschap, waarbij je niet met kritiek op de ander komt, maar het bij jezelf houdt.
Alternatieven
De laatste A staat voor alternatieven. Wat inhoudt dat de gesprekspartners met elkaar in discussie gaan over mogelijke oplossingen, met elkaar meedenken en openstaan voor kritiek.